کالریمتری روبشی تفاضلی (Differential Scanning Calorimetry - DSC)
کالریمتری روبشی تفاضلی نوعی از گرماسنجی فشار ثابت به شمار میآید که به منظور مطالعه تغییرات شیمیایی همچون اتصال عرضی، ذوب و تبلور پلیمرها و همچنین گرمای جذب یا آزاده شده حین این فرآیندها مورد استفاده قرار میگیرد.
از نام تفاضلی (Differential) به این دلیل استفاده میشود که گرمای ایجاد شده بر اساس یک مقدار مرجع مورد سنجش قرار میگیرد و کلمه روبشی (Scanning) به تغییر دمای نمونه اشاره دارد که به طور معمول، این دما به طور خطی با زمان تغییر میکند.
انرژی دریافتی توسط ماده پلیمری یا صرف تغییر دمای آن میشود یا صرف تغییر فاز آن. در آزمون DSC ، دو نمونه درون دستگاه قرار میگیرند؛ یک نمونه یِ مرجع که در محدوده دمایِ مورد آزمون تغییر فاز نمی دهد و نمونه یِ مورد آزمون که بررسی رفتار آن مدنظر است. با استفاده از تفاوت جریان انتقال حرارت به دو نمونه، میتوان نمونه مورد آزمون را تحلیل نمود.
ماده نمونه و مرجع در محفظه هایی جداگانه حرارت دهی می شوند. دستگاه DSC به رایانهای متصل است که تنظیم دما از دمای مبدا تا دمای مورد نظر از طریق آن انجام میگیرد و نمودار DSC را نیز با استفاده از نرم افزار، به عنوان خروجی این آزمون میدهد. اگر تغییر فاز نمونه مورد آزمون گرماگیر باشد مانند ذوب شدن، در این صورت دستگاه مقدار گرمای بیشتری به آن منتقل میکنند. با توجه به آنکه دستگاه تنها تفاضل جریان انتقال حرارت به دو نمونه را ثبت میکند، پیکی به سمت بالا خواهیم گرفت. اگر تغییر فاز نمونه گرمازا باشد پیک در نمودار خروجی رو به پایین خواهد بود.
سطح زیر پیک، تغییرات آنتالپی نمونه را نشان میدهد که متناسب با ظرفیت گرمایی ویژه آن است. سرعت تغییر دما در دستگاه تاثیر مستقیم بر پیکهای نمودار دستگاه دارد.
اگر سرعت این تغییرات بالا باشد همه پیکها در دستگاه ثبت نمیشوند و از دقت لازم در سنجش کاسته میشود؛ بنابراین لازم است سرعت تغییر دما را در حد امکان مقدار پایینی تنظیم کرد تا همه انتقالات و پیک های مورد نظر ثبت شوند. علاوه بر این، سرعت بالای افزایش دما سبب جابجایی پیکها در نمودار DSC میشود.
کاربردهای آنالیز DSC:
- شناسایی و آنالیز حرارتی طیف وسیعی از مواد مانند مواد آرایشی، غذایی, دارویی، منسوجات و …
- تعیین دمای انتقالات حرارتی مواد از جمله دمای انتقال شیشهای، دمای ذوب، دمای تبلور
- تعیین مشخصات حرارتی مواد از جمله مقدار ظرفیت گرمایی ویژه
- تعیین تغییرات آنتالپی ذوب و آنتالپی تبلور
- تعیین نوع واکنش (واکنش گرماگیر یا گرمازا)
- تعیین درجه خلوص مواد
- آنالیز و بهینه سازی فرایند پخت یک رزین ترموست
- شناسایی اجزاء تشکیل دهنده ترکیبهای پلیمری
درخواست خرید و مشاهده محصولات
برای دریافت اطلاعات بیشتر در رابطه با محصولات ما و مشاوره رایگان با شماره 91002662-031 تماس حاصل فرمایید.
:References
Differential scanning calorimetry, Höhne G., Hemminger, Flammersheim -J., Springer Science & Business Media ,2003.